Varikosel, testisleri tutan skrotum olarak bilinen deri torbasındaki pampiniform pleksus adı verilen damarların genişlemesi ve şişmesidir. Şişen toplardamarlar, görevi olan oksijeni tükenmiş kirli kanı uzaklaştıramaz ve kan testislerden dışarı çıkarılamadığında damarlarda toplanıp şişer, bu duruma da varikosel denir. Daha basit anlatımla, varikosel aslında testis toplardamarlarının bacaklardaki varis tarzı genişlemesine klinik olarak verilen isimdir. Testis ısısının ve kan akımının bozulması, kirli kan içindeki toksik maddelerin testiste birikmesi ile testis fonksiyonlarını da etkiler, bu da sperm ve testosteron üretimini bozar.
Bunun yanında varikosel, rahatsızlıklara veya ağrılara neden olarak, testisin zayıf gelişmesine, düşük sperm üretimine veya kısırlığa yol açabilir. Bu komplikasyonları gidermek için varikosel tedavisinde cerrahi müdahale önerilebilir.
Varikosel Belirtileri Nelerdir?
Varikosel, skrotumda ağrı, şişme, testislerde sıcaklık gibi belirtilerle ortaya çıkar. Zaman içerisinde varikoselin neden olduğu damarlardaki genişleme, dışarıdan görülecek kadar belirginleşebilir.
Varikosel belirtileri şunlardır:
- Testislerde keskin ağrı
- Uzun süreler ayakta kalmadan kaynaklı damarların genişlemesi
- Testis derisinde şişlik
- Testiste genişlemiş damarların olduğu tarafın diğerinden küçük olması
- Kısırlık
- Bacaklarda görülen varis
Varikosel belirtilerinden biri olan testislerin küçülmesi nadir de olsa bazı hastalarda görülebilir. Testislerde oluşan ağrı genellikle uzanıldığında hafifler. Uzun süre ayakta kalma, spor ya da cinsel aktivite gibi efor gerektiren durumların ardından yaşanan ağrılar da varikosele işaret edebilir. Ağrı yol yürümek, egzersiz, cinsel aktivite sonrası daha belirgin olarak hissedilebilir.
Nasıl Anlaşılır?
Varikoseli anlamak için kişi kendi kendini muayene ederek testis üzerindeki düzensizlik, şişlik veya ağrıdan belirleyebilir. Bu belirtilerin görülmesi durumunda uzman doktora başvurulması gerekir. Varikosel muayenesi, genital muayenenin bir parçası olarak yapılmaktadır. Hasta 21 -22 derecelik oda ısısında ayakta pozisyonda muayene edilmelidir. Hasta ayakta ve dik olarak dururken testisler ve genital bölge gözlemlenir. Hasta, hem normal pozisyonda hem de ıkınma manevraları yaptırılarak göz ve elle kontrol edilir. Normal ve ıkınma manevraları ile damarsal yapıda genişleme olup olmadığı belirlenmelidir. Bu işlemlerle varikoselin varlığı klinik olarak konulur. Bununla birlikte klinik tanıyı desteklemek, varikoselin derecesini belirlemek ve ameliyat kararı için Skrotal Doppler ultrasonografi çekimi yapılır.