Türkiye'nin son yıllarda artan diplomatik hamleleri, savunma sanayisindeki atılımları ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bölgesel etkinliği, dünya basınında sıkça yer bulmaya devam ediyor. Son olarak İngiltere merkezli prestijli ekonomi gazetesi Financial Times (FT), Türkiye’nin Avrupa güvenliği için taşıdığı öneme dikkat çeken kapsamlı bir analiz yayımladı. Türkiye’nin sadece bölgesel değil, küresel bir aktör olarak giderek daha stratejik bir konumda olduğuna vurgu yapıldı.
Türkiye, Barışın Anahtarı Konumunda
Analizde, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna Savaşı sürecindeki dengeli duruşu ve başarılı arabuluculuk rolü ön plana çıkarıldı. Türkiye’nin, hem Kiev ile askeri iş birliği yürütürken hem de Moskova ile diplomatik ilişkileri sürdürmeyi başardığına dikkat çekildi. FT, özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, ABD, Rusya ve Ukrayna liderlerini aynı masa etrafında toplama önerisini örnek göstererek, Erdoğan'ın bu çapta bir diplomatik görüşmeye ev sahipliği yapabilecek az sayıdaki liderden biri olduğunu belirtti.
Financial Times ifadesiyle:
“Bu görüşme belki de hiçbir zaman gerçekleşmeyecek. Ancak Erdoğan, böyle bir toplantıya ev sahipliği yapabilecek birkaç dünya liderinden biri.”
İstanbul'da Barış Zirvesi Beklentisi
Tüm dünyanın merakla beklediği Barış Zirvesi'nin İstanbul'da düzenlenmesine dair beklentiler sürerken, FT bu süreci Türkiye’nin artan etkisinin bir göstergesi olarak yorumladı. Türkiye, hem NATO üyesi olması hem de Karadeniz’deki stratejik konumu ile Rusya-Ukrayna denkleminde “güvenilir ara bulucu” rolünü koruyor.
Türk Ordusunun NATO'daki Gücü Göz Ardı Edilemez
Financial Times analizinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne de geniş yer ayırdı. Türkiye’nin 355.000 aktif personeliyle, NATO’nun Avrupa kanadındaki en büyük askeri güce sahip ülke olduğu hatırlatıldı. Avrupa ülkelerinin Ukrayna’ya destek amacıyla 30.000 kişilik bir askeri güç oluşturmakta zorlandıkları belirtilirken, Türkiye’nin Somali, Libya ve Katar gibi bölgelerde edindiği tecrübeyle hızlıca etkili bir barış gücü kurabileceği vurgulandı.
Bir Batılı güvenlik yetkilisinin sözleri dikkat çekiciydi:
“Türkler askeri gücü nasıl kullanacaklarını biliyor ve kayıplardan korkmuyor. Terörle mücadele operasyonları güçlü ve İHA’ları doğru bir biçimde kullanıyorlar.”
Türkiye'nin Savunma Sanayisi Yükselişte
Türkiye’nin askeri etkisini artırmasındaki en önemli etkenlerden biri de savunma sanayisinde yaşanan yerli ve milli dönüşüm oldu. Financial Times, “Türkiye’nin savunma sanayisi patlama yaşıyor” başlığı altında bu dönüşümün detaylarına yer verdi.
Türk savunma şirketlerinin başarıları şöyle sıralandı:
- STM ve ASFAT, Ukrayna için korvet tipi savaş gemileri üretmeye devam ediyor.
- Repkon, ABD ve Almanya’da top mermisi üretim hatları kurdu.
- Yerli 5. nesil savaş uçağı KAAN’ın ilk teslimatları 2028 yılında TAI tarafından yapılacak.
- Baykar, İtalyan savunma devi Leonardo ile ortak girişim kurarak Avrupa İHA pazarına adım attı.
Yerli Üretim Oranı Artıyor
FT analizinde, Türkiye’nin ürettiği zırhlı araçlar, İHA’lar, savaş gemileri ve mühimmatların büyük oranda yerli bileşenlerden oluştuğuna dikkat çekildi. Bu durum, hem ekonomik bağımsızlık hem de dışa bağımlılığın azaltılması açısından önemli bir kazanım olarak değerlendirildi.
Türkiye-AB Savunma İş Birliği Genişliyor
Financial Times, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Avrupa Birliği savunma toplantılarına sık sık davet edilmesini, Türkiye’nin Avrupa ile savunma iş birliğini artırma yolunda ilerlediğinin bir göstergesi olarak yorumladı. Bir AB yetkilisinin şu ifadelerine yer verildi:
“AB içinde Ankara ile daha yakın işbirliği yapma ve yeni kanallar açma yönünde güçlü bir irade oluştu.”
Bu yaklaşım, özellikle göç yönetimi, sınır güvenliği ve enerji geçişleri gibi alanlarda Türkiye’nin vazgeçilmez bir ortak olarak görülmesini beraberinde getiriyor.
Stratejik Konum, Stratejik Vizyon
Financial Times analizine göre Türkiye, jeopolitik konumunun sağladığı avantajı akıllı savunma yatırımları ve aktif diplomasi ile pekiştiriyor. Karadeniz’in giriş ve çıkışlarını kontrol eden Türk donanması, bölgedeki dengeyi sağlayan en güçlü aktörlerden biri konumunda.
Uzman Yorumu: Avrupa’ya Mesaj Net
Londra merkezli Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nden savunma tedarik uzmanı Tom Waldwyn, Türkiye’nin Avrupa’ya verdiği mesajı şu sözlerle özetliyor:
“Türkiye Avrupa’ya şu mesajı veriyor: Biz sadece sınır ülkesi değil, aynı zamanda sizin savunma mimarinizin bir parçasıyız.”
Türkiye, Güvenliğin ve Barışın Anahtarı
Türkiye’nin hem askeri hem diplomatik sahada artan etkisi artık sadece bölgesel değil, küresel düzeyde hissediliyor. Financial Times’ın dikkat çektiği gibi, Avrupa güvenliğinin şekillenmesinde Türkiye’nin rolü tartışılmaz hale geldi. Barış diplomasisinden yerli savunma üretimine, Türkiye artık sadece bir izleyici değil, sahadaki en aktif oyunculardan biri.