Türkiye’nin en fazla yağış alan ili olan Rize’de, son 20 yılda mevsimsel yağış trendlerinde dikkat çekici değişimler gözlemlendi. Kış aylarında yağış miktarında %10’luk bir azalma yaşanırken, ilkbaharda %25, yaz ve sonbahar mevsimlerinde ise %4’lük bir artış kaydedildi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nden (RTEÜ) Ekosistem Uzmanı Prof. Dr. Turan Yüksek, “Türkiye’nin yıllık ortalama yağışı 590-600 milimetre civarında seyrederken, Rize’de uzun vadede kaydedilen yağış miktarı ülke ortalamasının yarısı kadar bir artış göstermektedir. Bu nedenle Rize, Türkiye’nin yağış lideridir” dedi.
Rize Zirvede, Edirne En Kurak İl
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2024 yılı verilerine göre, Türkiye genelinde yağış miktarı normal seviyeye kıyasla %6,3 oranında düşerek 537,2 milimetre olarak ölçüldü. Ülke genelinde en fazla yağış alan il Rize olurken, en az yağışı ise Edirne aldı. Yağış ortalamalarındaki düşüş, Türkiye’nin iklim değişikliği ve kuraklık tehdidiyle karşı karşıya olduğunu ortaya koydu.
Son 20 yılda Rize’de yağış oranında %5,26’lık bir artış yaşandığı belirlenirken, Doğu Karadeniz’de giderek artan sel ve heyelan riskleri de dikkat çekiyor. Özellikle Rize’nin yıllık yağış miktarının ülke ortalamasına kıyasla belirgin bir yükseliş göstermesi, bölgenin yağış rejiminde önemli bir değişim yaşandığını gösteriyor.
Türkiye Genelinde Yağışlar Azalma Eğiliminde
RTEÜ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Yüksek, Türkiye’de uzun vadeli yağış değişimlerini değerlendirerek şu bilgileri paylaştı:
“Ülkemizde son 100 yıl içinde yıllık ortalama yağış miktarı 643 milimetre civarındayken, son 30 yılda bu miktarın 577-596 milimetre aralığında seyrettiği görülüyor. Bu durum, ülke genelinde yağışların azaldığını ortaya koymaktadır. Buna karşın, Rize’de yıllık yağış miktarı 2.280-2.300 milimetre seviyesinde ölçülmüştür. Son 15 yılda ise bu değer 2.380-2.400 milimetreye ulaşmıştır. Bu veriler, Rize’nin Türkiye’nin en fazla yağış alan ili unvanını koruduğunu göstermektedir.”
Rize’de Yağış Artışı Ülke Ortalamasının Yarısı Kadar
Güncel verilere göre Rize’de yıllık yağış miktarında 400-450 milimetrelik bir artış gözlemlenirken, bazı yıllarda bu miktarda değişimler yaşandığı belirtildi. Prof. Dr. Turan Yüksek, “Genel eğilim dikkate alındığında, yaklaşık 350 milimetrelik bir artış söz konusu. Türkiye’nin yıllık ortalama yağış miktarı 596-600 milimetre arasında değişirken, Rize’deki yağış artışı neredeyse ülke ortalamasının yarısı kadar bir artış göstermektedir” dedi.
[ilgili_haberler][/ilgili_haberler]
Mevsimsel Değişimler Planlamada Dikkate Alınmalı
Rize’nin mevsimsel yağış oranlarına da değinen Yüksek, “Rize’de genel yağış rejimi artış eğilimi gösterse de mevsimsel olarak bazı değişiklikler yaşanıyor. Son 20 yılda kış yağışlarında %10-12 arasında bir azalma, ilkbahar yağışlarında ise %20-25 arasında bir artış gözlemlendi. Yaz ve sonbahar mevsimlerinde ise yağış miktarında %4’lük bir artış meydana geldi” ifadelerini kullandı.
Bu değişimlerin uzun vadede izlenmesi gerektiğini vurgulayan Yüksek, “En az 30 yıllık süreçlerin değerlendirilmesi ve bu doğrultuda kentsel ve kırsal planlamaların şekillendirilmesi önemlidir” diyerek, iklim değişikliğinin bölge üzerindeki etkilerine dikkat çekti.
