23 Nisan 2025’te Azerbaycan’ın başkenti Bakü, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyesi ülkelerin uzay ajanslarını bir araya getiren önemli bir etkinliğe ev sahipliği yaptı. Azercosmos ev sahipliğinde düzenlenen 4. TDT Uzay Ajansları Toplantısı, bölgesel iş birliğini güçlendirmeyi ve ortak uzay projelerini hayata geçirmeyi hedefliyor.
Toplantıya Azerbaycan, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve gözlemci ülke Macaristan’dan temsilciler katıldı. Bu buluşma, 24-25 Nisan tarihlerinde düzenlenecek Space Technology Conference 2025 etkinliğinin hemen öncesinde gerçekleştirildi.
Toplantının açılış konuşmasını yapan Azercosmos Başkan Vekili Dunay Badirkhanov, "Bugünün birbirine bağlı dünyasında, Türk devletleri arasındaki birlik sadece sembolik değil, stratejik bir gerekliliktir," diyerek bölgesel dayanışmanın önemine vurgu yaptı.
Toplantının en dikkat çekici gündem maddelerinden biri, Türk devletleri arasında ortak bir uydu (CubeSat) geliştirilmesi oldu. Bu küçük uydu ile çevresel değişimlerin takibi ve ülkeler arası veri paylaşımı sağlanacak. Ayrıca uzayda yapılacak faaliyetlerin hukuki altyapısının oluşturulması gerektiği belirtilerek, ortak bir uzay hukuku çalışması yapılması çağrısında bulunuldu.
Eğitim alanında ise dikkat çeken bir girişim öne çıktı: 21 üniversitenin katkısıyla kurulacak Sanal Uzay Akademisi. Bu dijital platformla gençlere uzay teknolojileri ve coğrafi bilgi sistemleri (CBS) alanlarında uzaktan eğitim imkânı sunulacak. İklim değişikliğiyle mücadelede de bu sistemin kullanılabileceği belirtildi.
Ayrıca 2025 yılında Türkiye’de gençlere yönelik büyük bir Türk Dünyası Uzay Kampı düzenlenmesi planlanıyor. Bu kamp ile uzay bilimine ilgi duyan gençler bir araya getirilecek.
Son olarak, her yıl farklı bir TDT ülkesinde düzenlenecek bir Türk Dünyası Uzay Konferansı organize edilmesi önerildi. Bu fikir, teknik iş birliklerinin ötesine geçerek kültürel ve bilimsel bağların da güçlenmesini amaçlıyor.
Toplantı ayrıca, Azerbaycan’ın yeni yürürlüğe giren Uzay Faaliyetleri Yasası ve ulusal uzay stratejisinin tanıtılması açısından da önemli bir platform oldu.
TDT Genel Sekreteri Kubanychbek Omuraliev, bir sonraki uzay ajansları toplantısının 2026 yılında Kazakistan'da yapılacağını açıkladı.
Türk devletlerinin bu adımı, uzay alanında da "birlikten kuvvet doğar" anlayışını pratiğe dökerek geleceğe güçlü bir vizyonla ilerlediğini gösteriyor.
