Türkiye’de sürücü belgesi sahiplerini yakından ilgilendiren yeni bir düzenleme yürürlüğe girdi. Karayoluyla ticari amaçlı yük ve yolcu taşımacılığı yapan sürücüler için yaş sınırı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından 31 Aralık 2025’e kadar 69 olarak uzatıldı. Ancak, 70 yaşını aşan sürücüler için ehliyet yenileme ve sağlık raporu şartları sıkılaştırıldı. Bu değişiklik, özellikle yaşlı sürücülerin trafikteki durumunu etkileyecek ve sektördeki sürücü profilini yeniden şekillendirecek. İşte yeni düzenlemenin detayları, sağlık raporu gereklilikleri ve sürücüler için öneriler!
Ticari Taşımacılıkta Yaş Sınırı 69’a Uzatıldı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, ticari taşımacılık sektöründeki sürücü eksikliğini gidermek amacıyla önemli bir karar aldı. Karayolu Taşıma Yönetmeliği ve Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği’nde yer alan yaş sınırı, geçici bir düzenlemeyle 69’a yükseltildi. Bu düzenleme, ilk olarak Covid-19 salgını nedeniyle 2023’e kadar uygulanmış, ardından Rusya-Ukrayna savaşı, Kahramanmaraş depremleri ve vize teminindeki sorunlar nedeniyle 2024 sonuna kadar uzatılmıştı. Bakanlık, sektördeki sürücü ihtiyacının devam ettiğini değerlendirerek, düzenlemeyi 31 Aralık 2025’e kadar bir yıl daha uzattı.
69 yaşından gün almamış sürücüler, şoförlük mesleğine uygun olduklarını belgelemek için aşağıdaki raporları sunarak mesleki yeterlilik belgelerini uzatabilecek:
Sürücü Sağlık Raporu: Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık tesisleri, aile sağlığı merkezleri veya ruhsatlı özel sağlık kuruluşlarından alınmalı.
Psikoteknik Değerlendirme Raporu: Yetkili Psikoteknik Değerlendirme Merkezleri tarafından düzenlenmeli.
Bu belgelerle Ulaştırma Bölge Müdürlükleri’ne başvuran sürücülerin mesleki yeterlilik belgeleri, 31 Aralık 2025’i geçmemek kaydıyla uzatılacak. Daha önce 2024 için başvuru yapmış sürücülerin belgeleri ise otomatik olarak 2025 sonuna kadar geçerli olacak.
70 Yaş Üzeri Sürücüler İçin Yeni Kurallar
Türkiye’de mevcut mevzuata göre, 70 yaşını dolduran sürücüler için ehliyet kullanımı sıkı sağlık kontrollerine bağlı. Yeni düzenlemeyle, bu yaş grubundaki sürücülerin trafikte araç kullanabilmesi için aşağıdaki şartlar getirildi:
5 Yıllık Sağlık Raporu Zorunluluğu: 70 yaş ve üzeri sürücüler, her 5 yılda bir sağlık raporu almak zorunda. Bu rapor, sürücünün fiziksel ve zihinsel olarak araç kullanmaya uygun olduğunu kanıtlamalı. Rapor alınamazsa ehliyet iptal ediliyor.
65 Yaş Üzeri Yenileme Şartı: 65 yaşını dolduran sürücüler, ehliyetlerini yenilemek için sağlık raporu sunmalı.
80 Yaş ve Üzeri İçin Sınırlı Geçerlilik: 80 yaşını aşan sürücüler, yalnızca 2 yıl geçerli sağlık raporuyla araç kullanabiliyor.
Bu kurallar, yaşlı sürücülerin trafikte güvenliğini artırmayı ve olası kazaları önlemeyi hedefliyor. Sağlık raporları, özellikle kronik hastalıkları veya görme-işitme kayıpları olan sürücüler için titizlikle değerlendiriliyor.
Düzenlemenin Nedenleri ve Sektörel Etkileri
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, yaş sınırı uzatımını şu gerekçelere dayandırıyor:
Sürücü İhtiyacı: Pandemi, Rusya-Ukrayna savaşı ve depremler, sürücü eğitimlerini aksattı ve yeni sürücü arzını azalttı.
Ticaret Hacmi: Karayoluyla ticari taşımacılığın artması, deneyimli sürücülere olan talebi artırdı.
Vize Sorunları: Sürücülerin vize temininde yaşadığı zorluklar, sektörde personel açığını derinleştirdi.
Bu düzenleme, Uluslararası Nakliyeciler Derneği tarafından memnuniyetle karşılandı. Dernek, Bakan Abdulkadir Uraloğlu’na teşekkür ederken, düzenlemenin taşımacılık sektöründeki aksamaları önleyeceğini vurguladı. Ancak, 70 yaşını aşan sürücüler için getirilen sağlık raporu şartları, bazı sürücülerin mesleğe devam edememesine yol açabilir. Bu durum, sektörde genç ve kadın sürücülerin teşvik edilmesini gündeme getiriyor.
70 Yaşını Aşan Sürücüler Ne Yapmalı?
70 yaşını dolduran sürücülerin ehliyetlerini kullanmaya devam edebilmesi için şu adımları izlemesi gerekiyor:
Sağlık Raporu Alın: Yetkili sağlık kuruluşlarından “Sürücü Olur” ibareli rapor temin edin.
Nüfus Müdürlüğüne Başvurun: Ehliyet yenileme için gerekli belgelerle (kimlik, biyometrik fotoğraf, adli sicil belgesi) randevu alın.
Harç Ödemelerini Yapın: Eski tip ehliyet yenileme için 13 TL değerli kâğıt bedeli ve 2 TL vakıf payı ödeniyor. Yeni tip ehliyet için kayıp veya yenileme ücreti 990 TL + 230 TL.
Geçici Belge Kullanın: Yeni ehliyetiniz ulaşana kadar e-Devlet’ten 15 gün geçerli geçici sürücü belgesi alabilirsiniz.
Sağlık raporu alamayan 70 yaş üstü sürücülerin ehliyetleri iptal edilecek ve araç kullanmaları yasaklanacak. 80 yaş üzeri sürücüler için ise sağlık raporu geçerliliği 2 yılla sınırlı olacak.
Vatandaşlar İçin Öneriler
Sağlık Raporunu Ertelemeyin: 65 yaş ve üzeri sürücüler, sağlık raporu için erken randevu alarak süreci hızlandırabilir.
Nüfus Müdürlüğüne Randevu Alın: Ehliyet yenileme için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nden randevu alın. Randevu saatinden 30 dakika önce hazır olun.
Eski Tip Ehliyetleri Değiştirin: Eski tip ehliyetlerin geçerliliği 31 Temmuz 2025’te sona erecek. Bu tarihe kadar yenileme yapmayanlar, 1.883 TL’den 9.475 TL’ye kadar ceza riskiyle karşı karşıya.
Resmi Kaynakları Takip Edin: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün duyurularını düzenli kontrol edin.
Trafikte Yeni Bir Dönem Başlıyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın ticari taşımacılıkta yaş sınırını 69’a uzatması, sektördeki sürücü açığını kapatmayı hedeflerken, 70 yaş üzeri sürücüler için getirilen sağlık raporu şartları, trafikte güvenliği önceliklendiriyor. 31 Aralık 2025’e kadar geçerli olan bu düzenleme, taşımacılık sektörüne nefes aldırırken, yaşlı sürücülerin ehliyet yenileme süreçlerini disipline ediyor. Sürücülerin, yeni kurallara uyum sağlamak için sağlık raporlarını ve ehliyet yenileme işlemlerini zamanında tamamlaması hem cezai yaptırımlardan korunmak hem de trafikte güvenli bir profil oluşturmak için kritik önem taşıyor.