Dünya

Tarihi adım: Türk devletleri 100 yıl sonra ortak alfabeye geçiyor

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreter Yardımcısı Ömer Kocaman, XII. Küresel Bakü Forumu sırasında gerçekleştirdiği kapsamlı röportajda TDT üye devletlerinin arasındaki iş birliğinin derinleşeceğini dile getirdi.

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreter Yardımcısı Ömer Kocaman, XII. Küresel Bakü Forumu sırasında gerçekleştirdiği kapsamlı röportajda, TDT üye devletleri arasında ekonomik, savunma, kültürel ve stratejik iş birliğinin derinleşmesini sağlayacak adımlar atılacağını ifade etti.

Kocaman, bu yıl Bakü ve Budapeşte’de düzenlenecek resmi ve gayri resmi zirvelerde, üye devletler arasında gümrük, ulaştırma ve ekonomi alanlarında somut adımların konuşulacağını belirtti. Semerkant ve Bişkek zirvelerinde imzalanan önemli anlaşmaların ardından, dijital ticaretin ve e-ticaretin güçlendirilmesi için atılan adımların TDT üyesi ülkeler açısından büyük önem taşıdığını dile getirdi. Ayrıca hizmetler alanında gündeme gelen serbest ticaret anlaşması görüşmelerinin de başladığına değindi.

Kocaman, enerji, uzay sanayi, dijitalleşme ve kritik hammadde alanlarında yürütülen çalışmaların önümüzdeki dönemde hız kazanacağını ifade etti. Türkiye’de Mayıs-Haziran döneminde düzenlenecek enerji bakanları toplantısının, temiz enerji ve kritik hammaddeler gibi stratejik konulara odaklanacağını belirten Kocaman, son dönemde adından sıkça söz ettiren uzay ve kuantum teknolojilerindeki gelişmelerin de bu toplantı çerçevesinde yeniden ele alınacağını belirtti.

 2040 Vizyonu Kapsamında Dış Politika ve Güvenlik Alanlarında Ortak Bir Duruş Benimsenecek

Değişen küresel dengeler ışığında savunma sanayii ve güvenlik alanında da iş birliğinin önemine değinen Kocaman, TDT Milli Güvenlik Kurulu Başkanları arasında düzenlenen üç toplantının ardından, dördüncü toplantının Bişkek’te Eylül ayında yapılacağını açıkladı. Ayrıca, üye devletlerin savunma bakanlarının katılacağı bir toplantı ve İstanbul’da düzenlenecek Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF) kapsamında, savunma sanayii iş birliğinin derinleştirilmesine yönelik bir platformun çalışmalarının sürdüğünü aktardı.

Suriye’deki gelişmelerin ardından Azerbaycan ve Türkiye’nin yeniden imar çalışmalarına hız verdikleri, aynı zamanda Afrika ve Körfez İş Birliği Konseyi gibi uluslararası platformlarla iş birliğinin artırılacağı vurgulandı. Kocaman, bu stratejik hamlelerin TDT’nin küresel ve bölgesel arenada daha etkin bir aktör haline gelmesinde rol oynayacağını belirtti.

"Azerbaycan ve Ermenistan Anlaşması Uzun Zamandır Beklenen Bir Başarı"

Barış sürecine de değinen Kocaman, Azerbaycan ile Ermenistan arasında barış antlaşması metni üzerinde varılan mutabakatı “uzun zamandır beklenen bir başarı” olarak nitelendirdi. Bölgedeki istikrarın sağlanması ve ilişkilerin geliştirilmesinin, özellikle Ermenistan açısından olumlu sonuçlar doğuracağını ifade etti.

Zengezur ve Orta Koridor projelerinin, üye devletler arasında ticari ve stratejik iş birliğinin güçlendirilmesinde kilit rol oynayacağını belirten Kocaman, bu projelerin özellikle Çin ile Avrupa arasındaki en kısa ticaret yolunu oluşturduğunu ve hem bölge ülkelerinin hem de dünyanın geri kalanının ekonomik kalkınma hamlelerinde etkili olacağını söyledi. Ayrıca uzun zamandır üzerinde çalışılan ve 34 harften oluşan ortak Türk alfabesi meselesinde, 1926’da atılan temelleri yeniden canlandırarak 2026’da büyük bir kongre ile bu alfabenin kalıcı hale getirileceği planlandığını aktardı. Kocaman, "Bu önemli adımın 100. yılına hazırlanırken, 2026'da ortak alfabe meselesinin kalıcı olarak çözüleceğine olan inancımız tam. Azerbaycan'ın TDT dönem başkanlığı kapsamında, Bakü'de düzenlenecek büyük kongre ile dünyaya yeniden ortak alfabemizi tanıtacağız," dedi.

Ortak Vize Çalışmaları Mevcut

Türk Devletleri Teşkilatı üye ülkelerinin, aynı dili paylaşmalarının yanı sıra ortak kültürlere sahip olmaları da ülkeler arası turizmi ve seyahati canlı tutuyor. Ömer Kocaman, "Üye devletler arasında Kazakistan-Özbekistan, Kazakistan-Kırgızistan, Özbekistan-Kırgızistan ve Türkiye-Azerbaycan arasında seyahatler sadece kimlik kartlarıyla yapılabilmektedir. Bunun daha da yaygınlaşmasını bekliyoruz." dedi. Üye devletler arasında seyahat kolaylıklarının artırılması için, mevcut kimlik kartı uygulamalarının ötesine geçilerek ortak vize uygulamasının gündeme alınabileceği ve vatandaşlar arası hareketliliğin daha da yaygınlaştırılması yönünde çalışmaların sürdüğü bildirildi.