Katoliklerin ruhani lideri Papa Francesco’nun 21 Nisan 2025’teki vefatının ardından, Türkiye’ye yönelik vasiyeti ortaya çıktı. Francesco, “Ben hayatta olmazsam, halefim mutlaka İznik’e gitsin,” diyerek, Birinci İznik Konsili’nin 1700. yıl dönümünü kutlamak için Türkiye ziyaretini halefi Papa 14. Leo’ya miras bıraktı. Yeni seçilen Papa 14. Leo’nun 2025 içinde Türkiye’ye gelmesi bekleniyor. Ziyaretin önce Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşme, ardından İznik’te Fener Rum Patriği Bartholomeos ile ortak ayin şeklinde planlanması öngörülüyor. Ancak ziyaret tarihi henüz netleşmedi. İşte bu tarihi ziyaretin detayları ve İznik Konsili’nin önemi!
Papa Francesco’nun Vasiyeti ve İznik Planı
Papa Francesco, Hristiyan dünyasında birliği güçlendirmek için Birinci İznik Konsili’nin 1700. yıl dönümünü (Mayıs 2025) Türkiye’de kutlamayı planlıyordu. 2014’te Türkiye’yi ziyaret eden Francesco, Fener Rum Patriği Bartholomeos ile 10 yıl önce Kutsal Topraklar’da İznik buluşmasını tasarlamıştı. ANKA Haber Ajansı’na konuşan Patrikhane kaynakları, Francesco’nun, “Ölürsem halefime bu ziyareti vasiyet ediyorum,” dediğini aktardı. Şubat 2025’te hastalanan Papa, Patrik Bartholomeos’tan etkinliğin tarihini ertelemesini istemiş, iyileşip ziyareti gerçekleştirmeyi ummuştu. Ancak vefatıyla bu görev, 8 Mayıs’ta seçilen Papa 14. Leo’ya geçti.
Papa 14. Leo’nun Türkiye Ziyareti
Fener Rum Patrikhanesi’ne yakın kaynaklara göre, Patrik Bartholomeos, 18 Mayıs’ta Papa 14. Leo’nun göreve başlama töreninde yeni Papa’yı Türkiye’ye davet edecek. Ziyaretin yaz, sonbahar ya da Mayıs sonu gerçekleşebileceği belirtiliyor. Ancak, ziyaretin “devlet ziyareti” statüsünde olması için Erdoğan’ın Papa’ya resmi davet mektubu göndermesi gerekiyor. Planlanan programda, Papa’nın önce Ankara’da Erdoğan ile görüşmesi, ardından İznik’te Bartholomeos ile ortak ayin düzenlemesi yer alıyor. Eğer gerçekleşirse, Papa 14. Leo, Türkiye’yi ziyaret eden 5. Papa olacak (önceki ziyaretler: Papa 6. Paul-1967, Papa 2. Jean Paul-1979, Papa 16. Benedikt-2006, Papa Francesco-2014).
İznik Konsili’nin Önemi
Birinci İznik Konsili, Hristiyanlık tarihindeki ilk evrensel kilise meclisi olarak İznik’te toplandı. Roma İmparatoru Konstantin’in çağrısıyla düzenlenen konsil, Paskalya Yortusu’nun tarihini birleştirme ve Hz. İsa’nın doğasına dair teolojik tartışmaları çözme amacı taşıyordu. Emerit Profesör Vincenzo Ruggieri, ANKA’ya yaptığı değerlendirmede, konsilin Katolik inancının tanımlandığı yer olduğunu belirtti. 260-265 episkoposun katıldığı konsilde, Paskalya’nın ilkbahar ekinoksundan sonraki ilk dolunayın ardından gelen pazar günü kutlanması kararlaştırıldı. İznik Konsili, Nicene Creed’in (İman İkrarı) kabulüyle Hristiyanlığın esaslarını şekillendirdi ve Katolik, Ortodoks ve diğer Hristiyan topluluklarca tanınıyor.
Kilise Birliği ve Francesco’nun Mirası
Papa Francesco, kiliseler arası birliği savunan bir liderdi. Haziran, Kasım ve Aralık 2024’te İznik ziyaretine olan tutkusunu dile getirdi, “İznik Konsili, Kilise ve insanlık için bir dönüm noktasıdır,” diyerek birliği vurguladı. Bartholomeos ile planlanan ortak ayin, Katolik ve Ortodoks kiliseleri arasındaki 1054 Büyük Bölünmesi’nden önceki bir konsili anarak birleşme mesajı verecekti. Papa 14. Leo, selefinin izinden gideceğini açıklasa da Vatikan’ın 25 Mayıs’a kadar olan programında Türkiye ziyareti yer almıyor. Ziyaretin gerçekleşmesi, Vatikan-Türkiye ilişkileri ve Hristiyan birliği açısından tarihi bir adım olacak.
