Jinekolog, kadın üreme sistemi hastalıkları ve doğum ile ilgilenen tıp dalı olan jinekolojide uzmanlaşmış hekimdir. Kelime kökeni Yunanca'dan gelir:
-
Gynaikos (kadın)
-
Logos (bilim)
Bir başka deyişle, kadın hastalıkları ve doğum uzmanıdır.
Jinekologlar, kadınların ergenlikten menopoza ve sonrasına kadar yaşadığı fizyolojik süreçleri takip eder, hastalıkları teşhis eder ve tedavi ederler. Bu süreçte kadın sağlığının korunması, gebelik takibi, doğum süreci yönetimi, hormon dengesi gibi konularla ilgilenirler.
1. Kadın Üreme Organlarının Sağlığı
-
Rahim (uterus), yumurtalıklar (over), vajina, rahim ağzı (serviks) ve fallop tüplerinin muayenesi ve tedavisi.
-
Kistler, miyomlar, polipler gibi yapısal sorunların teşhisi ve tedavisi.
-
Enfeksiyonlar (örneğin mantar, bakteriyel vajinoz, HPV).
2. Adet (Regl) Döngüsü ve Bozuklukları
-
Düzensiz adet görme, aşırı kanama, ağrılı regl (dismenore).
-
Erken ya da geç ergenlik.
-
Menopoz ve öncesindeki belirtilerin yönetimi.
3. Doğurganlık ve Gebelik
-
Doğurganlık (fertilite) değerlendirmesi, çocuk sahibi olamama durumlarında çözüm önerileri.
-
Gebelik öncesi danışmanlık ve gebelik takibi.
-
Doğum sürecinin takibi ve gerçekleştirilmesi (vajinal doğum, sezaryen).
-
Düşükler, dış gebelik gibi riskli durumların yönetimi.
4. Doğum Kontrolü ve Aile Planlaması
-
Doğum kontrol yöntemleri (hap, spiral, kondom vb.) hakkında bilgilendirme ve uygulama.
-
Tüp bağlama gibi kalıcı doğum kontrol yöntemleri.
5. Jinekolojik Kanserler
-
Rahim, yumurtalık, rahim ağzı ve vajina kanserlerinin erken tanısı.
-
Smear testi, HPV taraması gibi rutin kontrollerin yapılması.
-
Tedavi sürecinde onkolojiyle iş birliği.
6. Cinsel Sağlık ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
-
Cinsel fonksiyon bozuklukları, ağrılı cinsel ilişki (disparoni).
-
HIV, HPV, klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların tanısı ve tedavisi.
Jinekoloğa Ne Zaman Gidilmeli?
-
İlk adet sonrası genel kontrol için.
-
Yılda en az bir kez rutin muayene.
-
Adet düzensizlikleri, ağrı veya anormal kanamalar olduğunda.
-
Gebelik şüphesi veya planlandığında.
-
Cinsel yolla bulaşan hastalık belirtileri varsa.
-
Menopoz süreciyle ilgili sıkıntılarda.
Jinekolog Olmak İçin Ne Gerekir?
-
Tıp fakültesini bitirmek (6 yıl).
-
Kadın Hastalıkları ve Doğum ihtisasını kazanmak (TUS sınavı ile).
-
4-5 yıllık uzmanlık eğitimi almak.
-
Uzmanlık sonrası dilenirse perinatoloji, jinekolojik onkoloji gibi alt dallarda yan dal eğitimi de yapılabilir.