Balkanlar'da bölgesel güvenliği güçlendirmek amacıyla Arnavutluk, Kosova ve Hırvatistan yeni bir savunma iş birliği deklarasyonuna imza attı. Arnavutluk'un başkenti Tiran'da düzenlenen törenle ilan edilen iş birliği, üç ülke arasında savunma sanayii, askeri eğitim ve ortak tatbikatlar gibi alanlarda geniş çaplı konuları kapsıyor.
Bölgesel Güvenliğe VurguArnavutluk Savunma Bakanı Pirro Vengu, deklarasyonun amacının üç ülkenin savunma kapasitesini geliştirmek ve ortak askeri operasyonları kolaylaştırmak olduğunu belirterek, "Güvenlik ortamının giderek kırılgan hale geldiği bir dönemde, ortak tehditlere karşı birlikte hareket etmek hayati önem taşıyor." ifadelerini kullandı.
Arnavutluk ve Hırvatistan'ın NATO üyesi olması, bu iş birliğinin Avrupa-Atlantik güvenlik sistemine entegrasyon açısından da önemli bir adım olarak görülmesine neden oluyor. Anlaşmada, Kosova'nın bölgesel ve uluslararası güvenlik mekanizmalarına entegrasyonu için destek verildiği de vurgulandı. Özellikle Kosova’nın NATO’ya üyelik sürecine hız kazandırması hedefleniyor.
Sırbistan'dan Sert TepkiDeklarasyonun imzalanmasının ardından Sırbistan’dan tepki gecikmedi. Belgrad ile Priştine arasındaki ilişkiler Sırbistan'ın, Kosova'nın bağımsızlığını tanımamakta ısrarcı olması sebebiyle uzun zamandır gerginliğini korumaktadır. Yine Kosova meselesi sebebiyle de Arnavutluk ile ilişkileri gergin seyretmektedir. Bunlara nazaran Hırvatistan ile daha olumlu ilişkiler sürdürse de bu ittifak Sırbistan'ı rahatsız etmiştir. Sırbistan Dışişleri Bakanlığı, Kosova’nın da dahil olduğu bu askeri iş birliğini bir provokasyon olarak değerlendirmiştir. Sırp yetkililer, bu anlaşmanın bölgedeki dengeleri bozabileceğini ve Belgrad’ın böyle bir gelişmeye kayıtsız kalmayacağını ifade etmiştir.
İstifa eden Sırbistan Başbakanı Milos Vucevic, Bulgaristan’ın da bu girişime dahil olabileceği iddialarını gündeme getirerek, "Bu, Balkanlar’da yeni bir jeopolitik denklem yaratabilir ve Sırbistan’ın güvenliğini doğrudan etkileyebilir." açıklamasında bulundu. Belgrad yönetimi, Arnavutluk ve Hırvatistan’dan iş birliğinin amaçlarıyla ilgili açıklama talep etmiştir.
Türkiye'nin Rolü ve Bölgesel Etkiler
Türkiye, Balkanlar’daki stratejik önemiyle bu ittifakın geleceği açısından önemli bir rol oynamaktadır. Bölgedeki güvenlik dinamiklerinde güçlü bir aktör olan Türkiye, özellikle NATO çerçevesinde Arnavutluk ve Kosova ile yakın askeri iş birliği içindedir. Türkiye'nin bu yeni ittifakı nasıl destekleyeceği ve bölgedeki dengeyi nasıl etkileyeceği, Balkanlar'daki gelecekteki siyasi ve askeri gelişmeler açısından önemli olacaktır. Ayrıca, Türkiye’nin bölgesel barış ve güvenliği artırma hedefiyle bu tür ittifaklara olan yaklaşımının, bölgesel iş birliğine nasıl katkı sağlayacağı merak edilmektedir.
Balkanlar’da Yeni Denge ArayışlarıBu üçlü iş birliği, sadece askeri değil, aynı zamanda siyasi bir mesaj niteliği de taşıyor. Son yıllarda Balkanlar’da artan askeri ve siyasi gerilimler göz önüne alındığında, bölge ülkelerinin savunma alanında ortak hareket etme çabaları dikkat çekiyor. Özellikle Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının Balkanlar üzerindeki etkileri ve Sırbistan’ın geleneksel Rusya yakınlığı, bölgedeki ülkeleri alternatif savunma stratejileri geliştirmeye itiyor.