Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü, ayçiçeği üretiminde büyük verim kayıplarına yol açan "canavar otu" (orobanş) ile mücadele kapsamında her yıl yaklaşık 10 bin genetik materyal üzerinde çalışmalar yapıyor.

Dayak yemedi, yüzünü bu hale getiren bakın neydi!
Dayak yemedi, yüzünü bu hale getiren bakın neydi!
İçeriği Görüntüle

Edirne'de bulunan enstitü, ayçiçeği ıslah çalışmalarının koordinatörlüğünü üstlenerek, üreticilere daha verimli ve kaliteli çeşitler sunmayı hedefliyor. Enstitü bahçesinde, ayçiçeği yetiştirilmesine uygun iklim koşullarının sağlandığı seralarda çalışmalarını sürdüren araştırmacılar, canavar otunu deneme amaçlı olarak ayçiçeklerinin ekili olduğu topraklara bulaştırıyor. Canavar otu, konukçu olduğu bitkinin besin maddeleri ve suyunu emerek ayçiçeğinin gelişimini yavaşlatıyor, kök hasarlarına ve verim kayıplarına neden oluyor. Yapılan denemelerle, bu parazit bitkiye karşı dayanıklı ayçiçeği çeşitlerinin tespit edilmesi amaçlanıyor.

"Canavar Otu, Yüzde 100'e Kadar Verim Kaybına Yol Açabiliyor"

Enstitü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek, canavar otunun ayçiçeği üretiminde en büyük tehditlerden biri olduğunu belirterek, "Canavar otu, ayçiçeği ekimi yapıldıktan sonra toprakta bulunan tohumlarıyla bitkinin köküne tutunuyor. Bu noktadan sonra ihtiyaç duyduğu su, mineral ve diğer besin maddelerini ayçiçeğinden alıyor. Eğer tarla çok bulaşıksa, yüzde 100'e kadar verim kayıpları yaşanabiliyor." dedi.

Tülek, canavar otunun tohumlarıyla yayılan ve bulaştığı arazilerde 10 yıla kadar varlığını sürdürebilen bir bitki olduğunu vurguladı. Bu nedenle, mücadelenin en önemli yollarından birinin toleranslı çeşitlerin ekilmesi olduğunu ifade etti.

Yılda 10 Bin Materyal Test Ediliyor

Enstitüde, kış döneminde ıslah çalışmaları kapsamında çeşit öncesi materyallerin seralarda test edildiğini belirten Tülek, "Yılda yaklaşık 10 bin materyali canavar otuna karşı test ediyoruz. Bu materyaller tek tek inceleniyor ve hastalığın etkileri gözlemleniyor. Yüksek derecede toleranslı çeşitler veya çeşit adaylarında, canavar otunun gelişemediğini görüyoruz." şeklinde konuştu.

50 Yılda 50 Çeşit Geliştirildi

Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde ayçiçeği ıslah çalışmaları 1970'li yıllarda başladı. Bu süreçte 50 farklı ayçiçeği çeşidi geliştirilerek çiftçilerin kullanımına sunuldu. Tülek, başarılı bir çeşidin geliştirilmesinin 10-12 yıl gibi uzun bir süre aldığını belirterek, enstitünün bu alandaki çalışmalarının Türkiye'nin ayçiçeği üretimine büyük katkı sağladığını ifade etti.

Canavar otuyla mücadelede kültürel yöntemlerin yanı sıra dayanıklı çeşitlerin kullanılması, ayçiçeği üreticileri için büyük önem taşıyor. Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü, bu alandaki çalışmalarını sürdürerek, tarım sektörüne destek olmaya devam ediyor.

Muhabir: Duygu CANLI